جلسه 2: دامنه چیست؟ نحوه کارکرد آدرس دامنه سایت و انواع آن

زمانی که شما تازه شروع به راه‌اندازی وب‌سایت می‌کنید و شروع به دیدن آموزش وردپرس رایگان کرده اید با بعضی از لغات و اصطلاحات این حوزه آشنایی ندارید. با دانستن این اسامی مانند دامنه و کاربردشان در وب‌سایت راحت‌تر می‌توانید انتخاب درست داشته باشید.

دامنه یکی از اولین کلماتی است که شما با آن مواجه می‌شوید. فهمیدن این مفهوم اصلاً کار سختی نیست؛ ما در این مقاله قصد داریم همراه شما دوستان عزیز آکادمی امیرحسین صداقت به بیان مفهوم دامنه و نحوه کاربرد آن بپردازیم. بیایید باهم ببینیم دامنه چیست و چگونه کار می‌کند؟

دامنه همان نام برند شما هست؛ به‌واسطه دامین می‌توانید مشخص کنید که در حال انجام چه فعالیتی هستید. به‌بیان‌ دیگر شما اگر دارای یک کسب‌وکار سنتی هستید. مسلماً این کسب‌وکار دارای یک آدرس است؛ و به همین شکل کسب‌وکار اینترنتی شما نیز حتماً باید یک آدرس داشته باشد.

برخی از کاربران مبتدی، نام دامنه را با هاستینگ اشتباه می‌گیرند و معنی دقیق دامنه را نمی‌دانند. در این آموزش قصد داریم نام Domain را تعریف و روش کار با آن را توضیح دهیم.

دامنه چیست

دامنه یا دامین همان آدرس سایت شما است. در واقع همان آدرسی که کاربر در نوار مرورگر شما مشاهده می‌کند همان Domain شما است. با توجه به این‌که اینترنت به‌عنوان یک شبکه جهانی از سایت‌ها و شبکه‌های متعددی تشکیل‌شده است؛ هرکدام از این شبکه‌ها دارای URL و آدرس مخصوص به خود هستند؛ و از این طریق است که کاربران و اینترنت قادر به شناسایی شما هستند.

هر کامپیوتر دارای یک آدرس IP مخصوص به خود می‌باشد. که از این آدرس جهت شناسایی آن استفاده می‌شود. این آدرس شامل یک سری از اعداد است. اما به یاد داشتن یک آدرس IP به دلیل اینکه از مجموعه‌ای از اعداد تشکیل‌ شده کار سختی است. به همین دلیل است که از دامنه استفاده می‌شود. دامنه دربرگیرنده یک نام است که به‌وسیله آن کاربر می‌تواند از آن جهت جستجو سایت مورد نظر خود استفاده کند.

روی کار آمدن دامنه باعث شد که کاربران به‌راحتی بتواند سایت خود را پیدا کنند؛ و به‌ این‌ ترتیب نیاز به به یاد داشتن یک سری اعداد طولانی نیست. دامین یک آدرس است که فقط منحصر به خود است و تنها شما هستید که از آن استفاده می‌کنید. نام دامنه، آدرس وب‌سایتی است که در نوار آدرس یا url مرورگر مشاهده می‌نمایید. به عبارت ساده، اگر وب‌سایت شما یک خانه بود، نام دامنه شما آدرس آن خواهد بود.

چرا از دامنه استفاده می‌کنیم

اینترنت شبکه غول‌پیکر رایانه‌های متصل شده به هم از طریق شبکه جهانی کابل‌ها است. همان‌طور که در بالا گفتیم هر کامپیوتر در این شبکه می‌تواند با سایر کامپیوترها ارتباط برقرار کند. برای شناسایی آن‌ها، به هر کامپیوتر یک آدرس IP اختصاص داده‌ شده است. این مجموعه‌ای از اعداد است که یک کامپیوتر خاص را در اینترنت شناسایی می‌کند. یک آدرس IP معمولی مانند زیر است: 88.368.77.8

به خاطر داشتن IPهای این‌ چنینی بسیار دشوار است. به همین دلیل نام دامین اختراع‌ شده است. اکنون برای دیدن یک وب‌سایت، نیازی به وارد کردن یک رشته طولانی از اعداد نیستید. در عوض، شما می‌توانید نام دامنه را در نوار آدرس مرورگر خود نوشته و آن را همیشه به یاد داشته باشید. به‌عنوان‌ مثال: ariuam.ir

نحوه کارکرد دامنه سایت

مرورگر شما یک درخواست را به شبکه جهانی سرورهایی که سامانهٔ نام دامنه (Domain Name System)، تشکیل‌ شده ارسال می‌کند. این سرورها برای نیم سرورها (NS) مرتبط به یک دامنه جستجو می‌کنند و درخواست را به نیم سرورها ارسال می‌کنند. اتصال یک Domain با هاست از طریق Name Server ها صورت می‌پذیرد.

وب‌سایت‌ها با استفاده از نیم سرورها، می‌توانند از Domain Name ها به‌جای آی پی آدرس‌ها استفاده کنند. در واقع DNS نشان‌ دهنده یک تکنولوژی قدرتمند اینترنت برای تبدیل نام دامنه به آدرس IP است. به‌عنوان‌ مثال اگر وب‌سایت شما در آکادمی امیرحسین صداقت میزبانی می‌شود، اطلاعات نیم سرور مانند ns1.ariuam.ir و ns2.ariuam.ir خواهد بود. این نیم سرورها رایانه‌های مدیریت‌شده توسط شرکت هاستینگ شما هستند. شرکت هاستینگ شما درخواست شما را به رایانه‌ای که وب‌سایت شما ذخیره‌شده است ارسال می‌کند.

این رایانه‌ها وب سرور نامیده می‌شوند. وب سرورها دارای یک نرم‌افزار خاص نصب‌شده مانند آپا چی هستند. وب سرور در حال حاضر وب‌سایت درخواست شده را دریافت می‌کند و آن را به مرورگر ارسال می‌کند.

انواع دامنه‌ها

دامنه متشکل از دو بخش است که شامل نام دامنه و پسوند دامنه است.

نام دامین همان نام وب‌سایت شما است مانند ariuam.ir که یکتا بوده و کس دیگری نمی‌تواند همین نام را مجدد ثبت‌نام کند و بخرد.
پسوند دامنه که با یک نقطه بعد از نام می‌آید مانند ir؛ و com.

نام دامنه متشکل از 1 تا 63 کاراکتر است که بینشان فاصله وجود ندارد و از حروف، عدد و خط تیره می‌توانید در آن استفاده کنید. پسوندها متنوع بوده و هرکدام برای کار خاصی ایجادشده‌اند.

ثبت دامنه مانند اجاره کردن یک ملک است یعنی محدودیت زمانی دارد که از یک سال تا ده سال متغیر است. پس موقع خرید دامنه به زمان انقضای آن توجه کنید تا بعداً دچار مشکلات نگردید. چراکه اگر در تاریخ دقیق دامنه خریداری‌شده را تمدید نکنید، ممکن است که دامنه شما را افراد دیگری خریداری کنند و شما مجبور شوید برای داشتن آن پول زیادی پرداخت کنید.

در هنگام ثبت دامنه در یک هاست با کلماتی مانند دامنه آزاد است، دامنه قبلا ثبت‌ شده است و … برخورد داشته‌ایم. حال به تشریح این جملات می‌پردازیم.

دامین آزاد

وقتی موقع جستجوی نام دامنه در بخش ثبت دامین هاست با عبارت دامنه آزاد است مواجه شدید، یعنی شما می‌توانید دامنه نام انتخابی‌تان را به‌ راحتی ثبت و خرید کنید.

دامنه قبلا ثبت شده

یعنی این دامنه هم‌اکنون در اختیار افراد دیگری است و شما نمی‌توانید با این نام دامنه جدیدی ثبت کنید و باید به دنبال نام دیگری باشید.

وقتی دامنه خودتان را ثبت کردید دامنه برای شما فعال می‌شود و تا زمان اتمام تاریخ خرید این دامنه در مالکیت شما خواهد بود. چنانچه در زمان اتمام دامنه را تمدید نکنید دامنه شما در دوره انقضا وارد خواهد شد و شرکت‌های ارائه‌دهنده دامنه 45 روز به شما فرصت می‌دهند که دامنه را مجدد خریداری کنید.

اگر در این 45 روز دامنه را نخرید، دامنه برای بازه زمانی یک‌ماهه قفل می‌شود. هزینه تمدید دامنه در این دوره 10 برابر دوره‌های عادی است. پس‌ از این یک ماه، دامنه در چرخه حذف قرار می‌گیرد و 5 روزه است. بعدازاین 5 روز دامنه دوباره آزاد می‌شود و هرکسی که بخواهد می‌تواند دامنه را خریداری کند. پس مراقب این موارد باشید و حتماً تاریخ‌های مهم را درزمینهٔ وب‌سایت برای خود یادداشت کنید.

انواع پسوندهای دامنه وب سایت

بعد از انتخاب نام نیاز است تا پسوند مناسبی نیز انتخاب کنید.
همان‌طور که در بالا اشاره کردیم نام دامنه، نام وب‌سایت شما است، نام دامین پسوندهای مختلفی دارد که از بین آن‌ها پسوند com. از بقیه محبوب‌تر هست، پسوندهای دیگری نظیر org،net،tv،info،io. نیز وجود دارد.

همچنین نام‌های دامین سایت ویژه کشور نیز وجود دارد که با کد پسوند کشورها مانند uk. برای انگلستان، de. برای آلمان، in. برای هند پایان می‌یابد. ما به شما توصیه می‌کنم از پسوند com. استفاده کنید چرا که بسیاری از سایت‌های همه‌ منظوره و تجاری از پسوند com. استفاده می‌کنند.

پسوندها در سه گروه قرار می‌گیرند که شامل عمومی، اختصاصی و ملی هستند.

پسوندهای عمومی

این نوع پسوندها را همه می‌توانند خریداری کنند و محدودیتی ازنظر خرید ندارد.

• com. کوتاه شده کلمه Commercial که به معنی تجاری و بازرگانی است. ولی خیلی از وب‌سایت‌ها با کاربری‌های مختلف از این نوع پسوند استفاده می‌کنند.
• net. کوتاه شده کلمه Network، برای کارهای شبکه و طراحان سایت و فعالین این حوزه مناسب است.
• info. کوتاه شده کلمه information، برای وب‌سایت‌های اطلاعات محور مناسب است.
• pro. این پسوند برای کارهای تخصصی ایجادشده است مانند شاخه‌های نجوم، شیمی، زیست‌شناسی و …
• biz. این کوتاه شده Business بوده و مشابه com. هست ولی برای کارهای حوزه تجارت الکترونیکی استفاده می‌شود.
• name. این پسوند برای افراد معمولی مناسب است که دوست دارند سایت شخصی داشته باشند.
• mobi. پسوند مناسب کسب‌وکارهای حوزه موبایل
• org. کوتاه شده Organizations برای مراکز و دفاتر غیردولتی است.

پسوندهای اختصاصی

در خرید این نوع پسوندها باید مجوزهای خاصی داشته باشید و افراد معمولی نمی‌توانند این پسوندها را خریداری کنند.

• travel. این پسوند ویژه شرکت و سازمان‌های حوزه مسافرتی و گردشگری است.
• edu. کوتاه شده Education، برای سایت‌های حوزه آموزش و تربیتی ایجاد شده است.
• tv. برای سازمان‌های رادیویی و تلویزیونی است.
• int. کوتاه شده International، برای سازمان‌های بین‌المللی مناسب است.
• gov. کوتاه شده Government، برای سازمان‌ها و ارگان‌های دولتی مانند وزارتخانه‌ها مناسب است.

پسوندهای ملی

این نوع پسوندها از اختصار نام کشور استفاده می‌کنند و فقط ساکنان آن کشور می‌توانند این پسوند را داشته باشند؛ مانند us که برای آمریکا است.

• ir. این پسوند ویژه ایران و از دو حرف اول کلمه ایران گرفته شه است.
  این پسوند انواع مختلفی دارد که با حروف قبل از ir. شروع می‌شوند و برای افراد مختلف ایجاد شده‌اند.
• co.ir. برای صاحبان صنایع و شرکت‌های خصوصی و غیردولتی مناسب است.
• gov.ir. این پسوند برای ادارات و مراکز دولتی بوده و حتماً باید در این حوزه فعالیت کنید مانند دفاتر قضایی، نظامی
• isch.ir. این پسوند برای وزارت آموزش‌وپرورش و حوزه‌های مرتبط با این بخش است مانند مدارس، آموزشگاه‌ها و مراکز فنی و حرفه‌ای
• ac.ir. این پسوند ویژه مراکز دانشگاهی و وزارت علوم و بخش‌های وابسته است.

مشخصات یک دامنه خوب

شما از بابت انتخاب نام سایت هیچ‌گونه محدودیتی ندارید و درواقع شما می‌توانید هر نامی که دوست داشته باشید را برای سایت اینترنتی خود انتخاب کنید. البته باید توجه کنید که هر آدرس و نام اینترنتی مخصوص به یک وب‌سایت می‌باشد و شما نمی‌توانید از نام یک سایت دیگر استفاده کنید. از طرف دیگر شما باید نام سایت خود را به‌صورت پیوسته انتخاب کنید به‌صورتی که هیچ فاصله‌ای بین کلمات نباشد.

حتماً در انتخاب نام دامنه خود دقت کافی را داشته باشید و از نامی استفاده کنید که کاربران بتوانند از آن به‌راحتی استفاده کنند و آن را به ذهن بسپارند. این نام به‌عنوان نام تجاری شما در بین کاربران شناخته می‌شود پس در انتخاب آن نهایت دقت را داشته باشید. برای اطلاعات بیشتر مقاله ما درباره انتخاب دامنه مناسب را حتما مطالعه کنید.

ویژگی های انتخاب یک دامنه خوب

1. نام کوتاهی داشته باشد تا به یاد سپردنش راحت باشد.
2. با اسامی برندهای معروف شباهتی نداشته باشد. چرا که زحمت شما برای معرفی صدچندان می‌شود
3. تا جایی که ممکن است با حوزه فعالیت شما مرتبط باشد.
4. از مراکز مجاز ارائه دهنده دامنه خریداری کنید تا بعدا دچار مشکل نشوید.

تفاوت دامین و هاست چیست

اگر نام دامنه، آدرس وب‌سایت شما است پس میزبانی وب (هاست) خانه‌ای است که وب‌سایت شما در آنجا زندگی می‌کند. این کامپیوتر واقعی است، جایی که فایل‌های وب‌سایت شما ذخیره می‌شوند. این سرورها به‌عنوان یک سرویس توسط شرکت‌های میزبانی ارائه می‌شوند. شما برای ایجاد یک وب‌سایت به هر دو آن‌ها (نام دامین و هاستینگ) نیاز دارید. آن‌ها دو سرویس جداگانه هستند و می‌توانید آن‌ها را از شرکت‌های مختلف خریداری کنید.

اگر از دو شرکت جداگانه خرید کردید، شما فقط نیاز دارید تنظیمات نام دامنه خود را ویرایش کنید و اطلاعات نیم سرور (NS) ارائه‌شده توسط شرکت میزبانی خود را در پنل کاربری دامین خود در بخش مدیریت دامنه> تنظیمات DNS وارد نمایید.

چطور دامنه ثبت کنیم؟

شما می‌توانید توسط شرکت‌های مختلف دامنه مدنظر خود را انتخاب کنید. حتماً به این نکته توجه کنید که پس از خرید دامنه حتماً باید هاستینگ هم خریداری کنید. شما می‌توانید از برخی از شرکت‌ها دامنه و هاستینگ خود را به‌صورت یک‌جا تهیه کنید. همین الان در گوگل عبارت ثبت دامنه را جستجو کنید و دومین دلخواه خود را ثبت کنید.

قبل از خرید دامنه حتماً باید در نظر بگیرید که دامنه موردنظر قبلاً توسط سایت دیگری خریداری‌ نشده باشد. شما می‌توانید توسط سایت whois.com مشخص کنید که در سایت‌های خارجی از دامنه استفاده‌ شده یا نه. همچنین سایت whois.nic.ir نیز می‌تواند تکراری نبودن Domain در سایت‌های ایرانی را برای شما مشخص کند.

آیا خرید دامنه الزامی است؟

خرید دامنه به گونه‌ای الزامی است که برای ایجاد یک وب سایت ، پیگیری امور تجاری و ایجاد شناسایی برند ، نیاز به آن دارید. یک دامنه به عنوان نام وب سایت شما عمل می کند و باعث می شود سایت شما به منبع قابل اعتمادی برای بازدیدکنندگان شما تبدیل شود. همچنین می توانید با خرید دامنه، ایمیل‌های شخصی‌تان را ایجاد کنید و این ایمیل‌ها را با نام برند خودتان توسعه دهید. در نهایت، خرید دامنه یک سرمایه‌گذاری در آینده برای اطمینان از مالکیت شناسایی برند شماست.

کلام آخر

دامنه یک مفهوم کلیدی در دنیای وب می‌باشد که برای دسترسی به یک سایت و ارتباط با آن، از آدرس دامنه استفاده می‌شود. آدرس دامنه سایت از دو قسمت تشکیل شده است که یکی آن قسمت بخش اصلی نام سایت و دیگری پسوند دامنه می‌باشد. انواع آدرس دامنه شامل دامنه‌های ملی، دامنه‌های بین‌المللی و دامنه‌های کشوری می باشد. در کنار این نکات، مهمترین اصول کارکرد دامنه شامل مشخص کردن نام و نشانی سایت را برای اکثر مخاطبین ، ایجاد اعتبار و اعتماد در بازار وب و تقویت جستجوی بهینه‌سازی SEO می‌باشد. به طور خلاصه، دامنه به عنوان شناسه اصلی یک وبسایت، برای ارتباط با مخاطبان، ایجاد اعتماد و اعتبار، و بهینه‌سازی جستجو می‌تواند بسیار مهم باشد.